تفاوت ویزا، پاسپورت و گذرنامه

ویزا و گذرنامه دو واژه مکمل و در عین حال متفاوت هستند و به جرات می‌توان گفت که یکی از ارکان کلیدی در سفرهای خارجی به شمار می‌روند. سه واژه گذرنامه، پاسپورت و ویزا از مهم‌ترین مفاهیم در سفرهای خارجی محسوب می‌شوند، ولی معمولا مفهوم آن‌ها با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شود. ابتدا در مورد تفاوت گذرنامه با پاسپورت باید اشاره کرد که هر دو واژه دارای مفهوم یکسانی هستند و در واقع، گذرنامه معادل فارسی برای پاسپورت (Passport) است. البته هر دو واژه در مکاتبات و محاوره به کار می‌روند. فرق ویزا و پاسپورت در ماهیت آنهاست هر چند که هر دو برای سفر به کشورهای مختلف مورد نیاز می باشند. ویزا یک سند رسمی ست که به شخصی برای اقامت در یک کشور خارجی اعطا می شود. در حالی که پاسپورت یک سند شخصی ست و در پاسپورت قید می شود که شما شهروند قانونی کشور خود هستید، به عنوان مثال ایرانی هستید مثلا زمانی می خواهید به انگلیس وارد شوید باید پاسپورت خود را در انگلستان به گمرک نشان دهید تا به شما اجازه ورود به خاک کشور بدهد. پاسپورت توسط کشور خود شما صادر می شود تا هنگام مراجعه به کشورهای دیگر سند هویتی داشته باشید و سندی دال بر اثبات هویت و شهروندی شماست اما ویزا مهری است که توسط کشور مورد نظر (یا به محض ورود و یا قبل از ورود ) در کشور روی پاسپورت زده می شود این عمده ترین فرق ویزا و پاسپورت است و بر همین مبناست که به شما اجازه حضور در آن کشور را به عنوان گردشگر یا نیروی کار و…داده می شود.

گذرنامه یا پاسپورت نوعی شناسنامه بین‌المللی است که دولت‌ها برای سفر یا اقامت اتباع کشور خود در خارج از مرزهایشان صادر می‌کنند. به عبارت دیگر، پاسپورت سندی است که نشان دهنده مجوز خروج شهروندان از کشور است و مدرکی دال بر حقوق و امنیت شخص در قلمرو کشورهای دیگر (به معنی مقبولیت آن شخص از طرف کشور مبدا) محسوب می‌شود. نکته قابل توجه اینکه پاسپورت دارای ریشه تاریخی است و برای نخستین بار در حدود 450 سال پیش از میلاد مورد استفاده قرار گرفته است. بنا بر عهد عتیق (تورات) نحمیا از یهودیان شناخته شده، که در کاخ شوش مباشر اردشیر یکم هخامنشی بود، برای سفر به یهودیه از اردشیر یکم نامه‌ای دریافت می‌کند تا تضمینی برای به سلامت عبور کردن از اراضی تحت سلطه دیگر فرمانروایان باشد.

ویزا (Visa) که روادید نیز نامیده می‌شود، سندی است که توسط نمایندگان قانونی دولت هر کشور مانند سفارتخانه یا کنسولگری برای شهروندان سایر کشورها صادر می‌شود و طبق آن درخواست اتباع خارجی برای ورود، عبور یا اقامت در کشور متبوع آن سفارت به تائید رسیده است. البته باید در نظر داشت که افسران مهاجرت می‌توانند به دلایل مختلف این تقاضاها را رد کنند. همچنین، صدور ویزا از جانب سفارتخانه‌ها یا کنسولگری‌ها منوط به ارائه مدارک و پرداخت وجه به منظور بررسی درخواست متقاضی است. ویزا ممکن است به صورت برچسب در یکی از برگه‌های گذرنامه ضمیمه یا به صورت برگه‌ای مجزا به متقاضی ارائه شود. همچنین، ویزا دارای انواع مختلفی است که بر اساس هدف اعلام شده از سفر و ارائه مدارک کافی برای اثبات آن توسط مسافر صادر می‌شود.

ویزا ممکن است به دو صورت یکبار ورود (single) یا چندبار ورود (Multi) برای متقاضی صادر شود. علاوه بر این، ویزاهای توریستی، تحصیلی، ویزای کاری و ترانزیت از متداول‌ترین نوع ویزا محسوب می‌شوند. در این رابطه، برخی ویزاها ممکن است طبق توافق دو جانبه میان کشورها در بدو ورود صادر شوند، در حالی که برای بیشتر کشورها لازم است تا متقاضی پیش از سفر با مراجعه به سفارت کشور مورد نظر برای دریافت ویزا اقدام کند.

در مجموع، ویزا در مبادی ورودی هر كشوری، نشان‌ می‌دهد هدف سفر فرد چیست، چه مدت در آن كشور اقامت خواهد كرد و آخرین مهلتی كه برای ورود به كشور مورد نظر دارد، چه تاریخی است. در مقابل، گذرنامه به منزله كارت شناسایی و برگه هویت شهروند هر کشور در کشورهای خارجی است.

1. تهیه فرم و شناسه گذرنامه از دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس+10) (هزینه اخذ شناسه 1000 تومان می‌باشد)
2. پرداخت مبالغ 50،000 ریال (پنج هزار تومان) و 1000،000 ریال (صد هزار تومان)، از طریق دستگاه کارتخوان (POS) مستقر در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی
   توجه : واریز از طریق اینترنت، عابربانک و فیش واریزی بانک به هیچ عنوان قابل قبول نیست.

موارد و مدارک مورد نیاز مشترک بانوان و آقایان:

توجه : حضور شخص متقاضی الزامی است.

• • اصل شناسنامه و کارت ملی و یا تأئیدیه ثبت احوال برای کلیه متقاضیان

  • ارائه اصل آخرین گذرنامه (در صورت معتبر بودن)

  • عکس بیومتریک، (آقایان بدون کلاه و عینک کراوات و زیور آلات و آرایش مو و محاسن به طوری که پیشانی و گوش‌ها مشخص باشند. همچنین رنگ لباس و زمینه یکسان نباشد و خانم‌ها با حجاب کامل بدون آرایش و زیورآلات، با استفاده از روسری و یا مقنعه ساده و تیره به طوری که گردی صورت مشخص باشد. برای دختران بالای 6 سال با حجاب کامل)

  • اجازه محضری برای افراد زیر 18 سال از سوی پدر و یا قیم قانونی

  • افراد بالای 15 سال ضمن حضور در دفتر باید شناسنامه عکس‌دار ارائه نمایند

  • افراد زیر 15 سال ضمن حضور در دفتر می بایست گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه و یا گذرنامه عکس‌دار ارائه نمایند

    توجه: برای افراد زیر 6 سال، کودک باید در دفتر حاضر شده و ولی کودک یک قطعه عکس از کودک خود را ارائه نماید

  • بازنشستگان نظامی که 5 سال تمام از بازنشستگی آنها نگذشته است ارائه نامه از حفا یگان مربوطه الزامی است

  • بازنشستگان نظامی که 5 سال از بازنشستگی آنها می گذرد می بایست اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان را ارائه نمایند (نیازی به ارائه گواهی از سازمان مربوطه نمی‌باشد)

  • نظامیان شاغل می بایست نامه موافقت حفا یگان مربوطه را ابتدا به دبیرخانه اداره گذرنامه ارائه و پس از ثبت به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارائه نمایند

موارد مربوط به صدور و تمدید گذرنامه برای بانوان:

• اجازه محضری برای بانوان متأهل از سوی همسر

توجه: بانوان مقیم خارج در صورتی که شوهر خارجی اختیار نموده باشد نیازی به اجازه محضری همسر ندارند، همچنین اقامت با گذرنامه ایرانی قابل قبول است.

توجه: بانوانی که همسر آنها فوت نموده، باید اصل گواهی فوت همسر و یا اصل شناسنامه باطل شده همسر و بانوان مطلقه می بایست اصل طلاق نامه را ارائه نمایند.

موارد مربوط به صدور و تمدید گذرنامه برای آقایان:

• ارائه اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت صرفاً هوشمند (کارت‌های قدیمی اعتبار ندارند) و یا موافقت نامه سازمان وظیفه عمومی برای مشمولین

توجه: کسانی که اقدام به تعویض کارت پایان خدمت یا معافیت قدیمی به هوشمند نموده اند، بعد از گذشت 24 ساعت از درخواست تعویض، می‌توانند با ارائه برگه ثبت درخواست تعویض کارت به افسران گذرنامه مستقر در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی، درخواست صدور و تمدید پاسپورت خود یا تعویض گذرنامه دهند.

توجه: آقایان بالای 50 سال احتیاج به ارائه کارت پایان خدمت ندارند.

• آقایان دانشجو و یا دانش‌آموز برای خروج از کشور می بایست نامه از محل تحصیل خود دریافت و به سازمان وظیفه عمومی تحویل نمایند.

چند نکته مهم:

• براي متولدين خارج از کشور ارايه مدرک نحوه ورود الزامي است.

• براي ابطال گذرنامه‌هایی که بالاي يک سال اعتبار دارند ارائه نامه از ادارات گذرنامه الزامي است.